ประเภทของ เชื้อเพลิง และ ประเภทของไฟ
ประเภทของไฟ
ไฟประเภท เอ มีสัญลักษณ์เป็น รูปตัว A สีขาวหรือดำ อยู่ในสามเหลี่ยมสีเขียว
ไฟประเภท A คือ ไฟที่เกิดจากเชื้อเพลิงที่มีลักษณะเป็นของแข็งเชื้อเพลิงธรรมดา เช่น ฟืน ฟาง ยาง ไม้ ผ้า กระดาษ
พลาสติก หนังสติ๊ก หนังสัตว์ ปอ นุ่น ด้าย รวมทั้งตัวเราเอง
วิธีดับไฟประเภท A ที่ดีที่สุด คือ การลดความร้อน (Cooling) โดยใช้น้ำ
ไฟประเภท บี มีสัญลักษณ์เป็นรูปตัว B สีขาวหรือดำ อยู่ในรูปสี่เหลี่ยม สีแดง
ไฟประเภท B คือ ไฟที่เกิดจากเชื้อเพลิงที่มีลักษณะเป็นของเหลวและก๊าซ
เช่น น้ำมันทุกชนิด แอลกอฮอล์ ทิเนอร์ ยางมะตอยจารบี และก๊าซติดไฟทุกชนิด เป็นต้น
วิธีดับไฟประเภท B ที่ดีที่สุด คือ กำจัดออกซิเจน ทำให้อับอากาศ โดยคลุมดับ ใช้ผงเคมีแห้ง ใช้ฟองโฟมคลุม
ไฟประเภท ซี มีสัญลักษณ์เป็นรูป C สีขาวหรือดำ อยู่ในวงกลมสีฟ้า
ไฟประเภท C คือ ไฟที่เกิดจากเชื้อเพลิงที่มีลักษณะเป็นของแข็งที่มีกระแสไฟฟ้าไหลอยู่ เช่น อุปกรณ์ไฟฟ้าทุกชนิด การอาร์ค การสปาร์ค
วิธีดับไฟประเภท C ที่ดีที่สุด คือ ตัดกระแสไฟฟ้า แล้วจึงใช้ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ หรือ น้ำยาเหลวระเหยที่ไม่มี CFC ไล่ออกซิเจนออกไป
ไฟประเภท ดี มีสัญลักษณ์เป็นรูปตัว D สีขาวหรือดำ อยู่ในดาว 5 แฉก สีเหลือง
ไฟประเภท D คือไฟที่เกิดจากเชื้อเพลิงที่มีลักษณะเป็นโลหะและสารเคมีติดไฟ เช่น วัตถุระเบิด,
ปุ๋ยยูเรีย (แอมโมเนียมไนเตรต) , ผงแมกนีเซียม ฯลฯ
วิธีดับไฟประเภท D ที่ดีที่สุด คือ การทำให้อับอากาศ หรือใช้สารเคมีเฉพาะ (ห้ามใช้น้ำเป็นอันขาด)
ซึ่งต้องศึกษาหาข้อมูลแต่ละชนิดของสารเคมีหรือโลหะนั้นๆ
ชนิดของเครื่องดับเพลิงแบบมือถือ (ถือหิ้ว)
เครื่องดับเพลิงมีมากกว่า 20 ชนิดแต่ที่นิยมใช้ในประเทศไทย มี 6 ชนิดคือ
1. เครื่องดับเพลิงชนิดกรดโซดา (นิยมบรรจุในถังสีแดง ไม่มีสาย ไม่มีดันบีบ) การใช้ต้องทำให้หลอดบรรจุโซดาแตก พื่อทำปฏิกิริยากับน้ำ ให้เกิดแก๊สขับดัน ซึ่งยุ่งยากซับซ้อนตรวจสอบยาก ปัจจุบันไม่นิยมใช้ไม่มีจำหน่ายในเมืองไทยแล้ว ใช้ดับไฟประเภท A อย่างเดียว
2.เครื่องดับเพลิงชนิดฟองโฟม (นิยมบรรจุถังสีครีม หรือ ถังสแตนเลสมีหัวฉีดเป็นฝักบัว) บรรจุน้ำยาโฟมผสมกับน้ำ แล้วอัดแรงดันเข้าไว้ เวลาใช้ เมื่อบีบคันบีบ แรงดันจะดันน้ำผสมโฟมผ่านหัวฉีดคล้ายฝักบัวพ่นออกมาเป็นฟอง พุ่งไปปกคลุมบริเวณ ที่เกิดเพลิงไหม้ ทำให้อับอากาศและลดความร้อน ใช้ดับไฟประเภท B และ A
3.เครื่องดับเพลิงชนิดน้ำสะสมแรงดัน (นิยมบรรจุถังสแตนเลส) บรรจุน้ำอยู่ในถังแล้วอัดแรงดันเข้าไว้ จึงเรียกว่า น้ำสะสมแรงดัน ใช้ดับไฟเฉพาะประเภท A
4.เครื่องดับเพลิงชนิดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ หรือ ซีโอทู (นิยมบรรจุถังสีแดง มีกระบอก) บรรจุก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ไว้ในถังที่ทนแรงดันสูง ที่ปลายสายฉีดจะมีลักษณะเป็นกระบอกหรือกรวยเวลาฉีดดับเพลิงจะมีเสียงดังเล็กน้อย พร้อมกับพ่นหมอกหิมะ ออกมาไล่ความร้อนและออกซิเจนออกไป ควรใช้ภายในอาคารโดยเข้าฉีดใกล้ฐานของไฟให้มากที่สุด เมื่อใช้งานแล้วจะไม่มีสิ่งสกปรก หลงเหลืออยู่ ใช้ดับไฟประเภท C และ B
5.เครื่องดับเพลิงชนิดผงเคมีแห้ง (นิยมบรรจุถังสีแดง) บรรจุผงเคมี ซึ่งมีหลายชนิด หลายคุณภาพไว้ในถังแล้วอัดแรงดันเข้าไว้ เวลาใช้ผงเคมีจะถูกดันออกไปปกคลุมไฟทำให้อับอากาศ ควรใช้ภายนอกอาคาร เพราะผงเคมีเป็นฝุ่นละอองฟุ้งกระจาย ทำให้เกิดความ สกปรก อาจทำให้อุปกรณ์ไฟฟ้าเสียหายได้ ใช้ดับไฟได้ดี คือ ประเภท B ผงเคมีไม่เป็นสื่อไฟฟ้า สามารถฉีดดับไฟประเภท C ได้ (แต่อุปกรณ์ไฟฟ้าอาจเสียหายได้) การดับไฟประเภท A ต้องมีความชำนาญและควรใช้น้ำดับถ่าน
6.เครื่องดับเพลิงชนิดน้ำยาเหลวระเหย บีซีเอฟ ฮาลอน 1211 (นิยมบรรจุถังสิเหลือง) บรรจุน้ำยาเหลวระเหยชนิด โบรโม คลอโร ไดฟลูโอโร ซึ่งเป็นสาร ซีเอฟซี ไว้ในถังใช้ดับไฟได้ดี แต่มีสารพิษและปัจจุบันองค์การสหประชาชาติประกาศให้เลิกผลิต พร้อมทั้งให้ทุก ประเทศลดการใช้จนหมดสิ้น เพราะเป็นสารที่ทำลายสิ่งแวดล้อมโลก ใช้ดับไฟประเภท C,B และประเภท A ซึ่งต้องมีความชำนาญ |